s.345). 4- Şâdmânam gam-ı yâr ile sevinmez yokdur Padişahın çadırları bedenlerle süslenmiş, akhisara dönmüştü. Taşlıcalı Yahya ya da Dukaginzâde Yahyâ, 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşamış Osmanlı askeri ve divan edebiyatı şairidir.. Yaşadığı dönemde Fuzuli'den sonra en büyük mesnevi şairi olarak tanınmıştır. Türk Edebiyatı'nda hamse sahibi olmuş şairler az değildir. Kitap, Tevhîd, Münâcât, Naat gibi dini manzumelerle başlar. şehzadenin, hasretiyle dövündü kaldı. Şehbâz-ı rûh-ı âşıkı uçmaga saldılar. I. Irakeyn seferine katıldı. Şehîdlik mutluluğuyla İlâhî makam civarına gitti. Kanuni Hicviyesi olarak da bilinir. Rüstem Paşa'nın 1561'de ölümü üzerine bir hicviye yazarak ondan intikamını aldı. Eser Kanûnî'ye ithaf edilmiştir. 27.08.2020. usta bir elden çıkma eser olduğu belli. 1. ŞEHZADE MUSTAFA MERSİYESİ. (İslam Ans., 1997, C.13, s.346). 2. 1- Dünyâ evi deli gönlüm gibi vîrân olsa; ne dünyâ olsa, ne can olsa, ne de ayrılık olsa. Medet medet bu cihanun yıkıldı bir yanı. Sözümüz cümle hemân kıssa-i cânân olsa. Mesnevilerinin konularında, mecazlarında, şaşırtıcı orijinallik, mahalli tasvir, töre yorumu ve az çok sadelik gösterdiğini belirttiğimiz Yahya'nın bazı gazellerinde bu özellik derinleşiyor. Zamanla şiirdeki şöhreti arttıysa da hemşerisi Hayâlî Bey’in bazı eleştirileri yüzünden hak ettiği mevkiyi elde edemedi. Yürürdi kullan yamnea lâle-zara dönüp. Keşke şu olayı gözüm görmemiş olsaydı. Ayrıca 2000 beyitlik "Süleyman-name" yazdığı ve Peygamber'in mucizelerinden bahseden "Gül-i sadberk" adlı eseri olduğu kaynağı meçhul rivayetlerdir. İran Edebiyatı'nda dini-tasavvufi inanışlarla da birleştirilen hikaye aslında bir İbrani menkıbesidir. Âşık Çelebi’nin ifadesiyle “tâlimhâneyi muallimhâne bilmek suretiyle” Kemalpaşazâde ve Fenârîzâde Muhyiddin Çelebi gibi âlim ve şairlerin meclislerinde bulundu. kanuni sultan süleyman'ın oğlu şehzade mustafa'yı öldürmesi üzerine yazılmıştır adından da anlaşılacağı üzere. (Banarlı, 1998, C.1, s.599). "Şehzade Mustafa İçin Yazılmış Üç Yeni Mersiye". 3- Kayd-ı gam-ı cihândan alup dest-i aşk ile Meded, meded! Sırf mesnevilerinde değil kaside ve gazellerinde de yerli çizgiler bulunmaktadır. Köyündi şâm-ı firakında doldı yâş ile Rûm. Kanûnî Sultan Süleyman'ın tahta çıkışından sonra alimlerin meclislerine ve devrin şairleri arasına katılarak şöhreti yayılmaya başladı. Hançer-i dilber ile bir çıkışur cân olsa. Yahya Bey beş mesnevi yazarak bir hamse sahibi olmaya çalışmış ve bu idealine ulaşmıştır. 5) Kitâb-Usûl: bu eserin ismi gerek bazı kaynaklarda gerekse son zamanlarda yazılan bazı monografilerde "Usulnâme" diye geçmekteyse de Yahya Bey eserine "Kitâb-ı Usûl" adını vermiştir. Halk ve asker nezlinde de çok sevilirdi. 6) Gülşen-i Envâr: Yahya Bey'in hamsesinin sonuncu kitabıdır. Şehzâde Mustafa’ya Dair Metaforlar Taşlıcalı Yahyâ Bey bu mersiyeyi son derece samimi duygularla ve hayatını tehlikeye atacak derecede büyük bir cesaretle nazmetmiştir. Ütag u haymeleri karlu kûhsâra dönüp. Yahya Bey saray çevresindeki şairler gibi yaltakçı değildi. Şiirlerinde değişiklikler yenilikler arıyor. Aynı dönemde orduda bulunan Hayâlî Bey ile aralarında bir rekabet başladı. Dehânma düşen olur hemîşe nâ-peydâ. Şark Edebiyatı'na önce Tevrat vasıtasıyla giren, sonra Kur'an-ı Kerim'in en güzel suresini teşkil eden Yusuf'un hikayesi aslında Şark'ın hem ilahi hem de cismani bir aşk ve ihtiras macerasıdır. 3) Yusuf u Züleyha (Zeliha): Bir aşk macerasıdır. 2- Kâşki sevdüğümi sevse kamu ehl-i cihân Asıl adı Yahya’dır. Şehzâde Mustafa ya dair son derece olumlu Kanuni’nin emri ile boğdurulan Şehzade Mustafa için yazdığı “Şehzade Mersiyesi… Türk Dili ve Edebiyatı Dersleri Kaynak Eğitim Sitesi. 3. Âdem Çelebi, şairin divanını ölmeden önce tertip ettiğini söyler. Ahmet Atilla Şentürk. bend 26.00. Kazâ-yı Hak ne ise razı oldı ol merhum. Yalancının kuru iftirası ve gizli düşmanlığı gözümüzün O sıralarda Bağdat'ta bulunan Hayâlî Bey'in de aynı tarzda bir gazeli vardır. 4. Sonunda Rumeli serhaddına varıp Yahyalı Akıncıları Ocağı'na katıldı. Hamsesinin tamamı Kanûnî döneminde yazılmış ve ona ithaf edilmiştir. Ecel celalileri aldı Mustafa hanı. nazım türü terkib-i bend ve aruz kalıbı Kuluna pâdişâhdan hemîşe iltİfât olmaz, 4- Gözümden çıktı yaşım gibi dünyâ aşık olaldan Cinayet etmedi cânî gibi anun câm Şehzade Mustafa Mersiyesi %15 indirimli Ahmet Atillâ Şentürk, keder ve öfke hisleriyle nazmedilerek aynı zamanda Kanunî için yazılmış bir hicviye hüviyeti kazan Bunların dışında Latîfî, "Nâz u Niyâz" adlı bir eserin varlığından bahseder. Otuz bin akçe ile İzvornik Sancağına sürüldü. Hatası görülmemiş ve günahı bilinmemiş iken öldürülen şehzâde, ne mübarek ve manen ne mutlu Aruzun “Mefâilün feilâtün mefâilün feilün” kalıbıyla yazılmıştır. Kimin yakına kimini uzaga saldılar. ŞEHZADE MUSTAFA MERSİYESİ (Açıklamalı) I Meded meded bu cihânûn yıkıldı bir yanı Ecel Celâlîleri aldı Mustafâ Han’ı İmdat! Divanından ve Yavuz Sultan Selim'e takdim ettiği bir kasidesinden onun Çaldıran ve Mısır seferlerine katıldığı anlaşılmaktadır. Şehzade Mehmet kendi eceli ile öldükten sonra Hürrem Sultan için kendi oğlu Şehzade Bayezid'e tek rakip olarak Şehzade Mustafa kalmıştır. (Beden: gövde, hile duvarı ve büyük çadırların etrafına ona boyun eğdi. Kendisi Gülşen-i envâr'ının "Hatimetü'l-kitab" bölümünde ve Divan'ının dibacesinde hamse sahibi olduğunu belirtir. Nihayet devir padişahını felek, onların yönlendirmek istedikleri tarafa döndürdü. Şehzade Mustafa’nın öldürülmesi yeniçeriler ve halk arasında büyük üzüntü ve rahatsızlığa neden olmuştur. 5- Müstagrak etdi gözyaşı Yahyâyı nâgehân Authors: Nagehan Uçan Eke. BAYRAM ALİ KAYA, "TAŞLICALI YAHYÂ", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/taslicali-yahya (17.04.2021). 6. Bu taşralı şairin bir başka özelliği de sadece mesnevilerinde değil kaside ve gazellerinde de sade ve temiz bir dil kullanmış olmasıdır. Uğursuz talih zavallıyı telef etti. Selefi İbrahim Paşa'nın koruduğu Hayâlî Bey'i pek sevmeyen Rüstem Paşa, Yahya Bey'e hemen Eyyûb-ı Ensâri tevliyetini verdi. Yahya bey Dukagjini wrote Şehzade Mustafa's elegy. Son yıllarında Gülşenî şeyhi Uryânî Mehmed Dede’ye intisap ederek kendini tamamen tasavvufa verdi. taca entrikalarla yok ettiler. Bu dünyanın bir tarafı yıkıldı. 6. Süleyman, Hürrem, Mustafa, Bayezid, Sarı Selim hepsi bir arada düşünülürse bu eserin kıymeti daha iyi anlaşılır. gibi yerinde duramaz bir haıe gelmiş ve el Öpmek.için otağa doğru yürümüştü. Taşlıcalı Yahya Bey, sarayda yetiştirildikten sonra, Şehzade Mustafa'nın maiyetine verilmiş Yeniçeri kumandanlarındandır. Burada bir insanın mecazi aşka kapılması bu aşkı dolayısıyla çektiği sıkıntılar ve nihayet kalp gözünün açılarak hakiki aşka yönelişi nakledilmektedir. Bu özelliği seferlerde geçirilen bir ömür memleketin her köşesini tanımak ve her sınıf vatandaşla ilgilenmek sonucu elde etmiştir. 2- Sevgi sarayı yapılmaya başlanınca; Ferhâd'ı taşa, Husrev'i toprağa saldılar. Taşlıcalı, Şehzade Mustafa'nın öldürülmesi üzerine yazmıştır bu mersiyeyi, Kanuni Hicviyesi olarak da bilinir. Boguldı seyl-i belâya tagıldı erkânı. Büyüyenay Yayınları. Şehzade Bayezid'in de ölümünden de sonra taht Kanuni'nin oğulları arasındaki en yeteneksiz en vasıfsız olana, Sarı Selim'e kalmıştır. Türk Kültürü Araştırmaları, XXII (1-2), 104-110, Gelibolulu Mustafa Âlî (1992). 1.BENT. 6. İstanbul surlarının, Ayasofya, At meydanı (Şimdiki Sultan Ahmet meydanı) ve buralardaki güzelliklerin tasviri mesneviye bir hayli zengin bir mahalli renk verir. Kuzey Arnavutluk’tan devşirilip İstanbul’a getirildi. 1, O bedr-i kâmil ol âşinâ-yı bahr-i ulum İsen, M. (1984). Şehzade Mustafa, Kanuni Sultan Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olmayan iki oğlundan biridir. Nonetheless, Rüstem's famous economic talent and his modest way of life, both highly valued by the Sultan, made him rich, even before his marriage to Mihrimah Sultan. Kanuni’nin oğlu Şehzade Mustafa’nın katledilmesi üzerine yazdığı mersiye meşhurdur. Yusuf, nefse hakimiyetin kuvvtli fakat hayali bir tipidir. Taşlıcalı Yahya Beğ'in Şehzade Mustafa Mersiyesi Hakkındaki Yorumlar. III. Bu içeriğe henüz katkı yapılmamış Samimi ve akıcı bir üslubu vardır. Vebale koydılar âl ile Al-i Osmânı. Menâl ü mâlı dünyânın bana lât ü menât olmaz, 5- Muhabbet mihneti dâl etse tekmî kadd Yahyâ'yı İn his elegy which would become the interpreter of feelings of society, he directly used accusing expressions about Rüstem Pahsa (and indirectly about Kânûnî Sultan Süleymân) for the murder of Şehzâde Mustafa. Şehzâde Mustafa Mersiyesi (Taşlıcalı Yahyâ Beğ'in) Yahut Kanunî Hicviyesi. İlk gazellerinde aşıkane bir eda görülse de Üryâni Mehmet Dede'ye intisab ettikten sonra yazdıklarında tasavvufi fikirler hakimdir. Şairin odabaşsısı da bilgili ve hünerli bir kişiydi. 6- Bu dünya çadırı, dâima ağzına düşenin görünmez Taşlıcalı, Şehzade Mustafa'nın öldürülmesi üzerine yazmıştır bu mersiyeyi, Posted on Şubat 16, 2012 by mehmetarikan70. Kara geyürdi Karamana gusse etdi hücum ç) Taşlıcalı Yahya Bey'den Şiir Örnekleri, 1- Dâr-ı dünyâ delü gönlüm gibi vîrân olsa Eserde aşk ve ihtirasın hakim karakteri Züleyha'dır. (BANARLI, 1998, C.1, s.600), 4) Gencine-i Râz: Yahya Bey, Nizâmî'nin Mahzan al-asrar, Câmî'nin Tuhfat al-ahrar mesnevileri ve Sa'di'nin Gülistan ve Bostan'ı gibi ahlaki ve dini hikayelerden oluşan bu eserini Peygamber'i rüyasında görmesi üzerine yazdığını söylemektedir. Bundan dolayı devrinin bazı tiplerini, kıyafetlerini, manzaralarını, düşünce tarzlarını Yahya'nın Hamse'sinde görebiliriz. Müzeyyen idi bedenlerle ak hisara dönüp Osmanlı ülkesi onun ayrılığı akşamında hasretle yandı Eser Hamse içinde telif tarihi taşıyan tek mesnevidir. Şehzade Mustafa çok iyi eğitilmiş bir şehzade, çok cesur ve başarılı bir askerdi de aynı zamanda. Müzeyyen idi bedenlerle ak hisâre dönüp El öpmege yüridi mihr-i bî-karâre dönüp Bedenlerle süslenmiş beyaz bir hisara benziyordu. bekledigimden daha iyi hazırlanmış. 4. Redifler ve aliterasyonlar, şiirin lirizmini arttıran unsurlardır. 3. Şehzade Mustafa'nın Kanuni Sultan Süleyman tarafından boğdurulması bir çok entrikanın ve tahta çıkma savaşının sonucu gerçekleşen acı bir olaydır. 1. Taşlıcalı Yahya Beğ'in Şehzade Mustafa Mersiyesi Yahut Buna göre divanının son tertibi 1575'ten sonradır. 2. Şair Taşlıcalı Yahya, şehzadenin ölümümden dolayı Şentürk, A. Türkçe düşünmek ve Türkçe söylemek yolunda Necati'den başlayıp gelen ve Zâtî'nin çevresinde devam eden geleneğe bağlıdır. Süleymaniye Camisi için her mısrası tarih olan bir kaside yazarak Kanûnî'ye sundu ve içinde bulunduğu zorluğu sıkıntıları anlattı. Kanuni ’nin emri ile boğdurulan Şehzade Mustafa için yazdığı " … Ecel celâlîleri aldı Mustafa Hânı. Kanûnî'nin Nahcivan seferi sırasında Konya Ereylisi yakınlarında oğlu şehzade Mustafa'yı katletmesi üzerine Yahya Bey'in yazdığı meşhur mersiye Rüstem Paşa ile aralarındaki bağı koparmakla kalmadı onu kendisine düşman yaptı. Üzerinde anlaşılan ortak tarih ise 1582'dir. O ay yüzlü şehzadeyi, ince hesaplar, us Taşlıcalı Yahya Efendi , XVI.yy Osmanlı şiirinin önde gelen temsilcilerinden olup divan ve hamse sahibi, mesnevi sanatkarı birinci sınıf bir şairdir. Milliyeti ile her zaman övündüğü halde mücahit Osmanlı gazisi hüvviyetini daima korumuş, şiirlerimde büyük bir heyecanla terennüm etmiştir. olduğu iki başlı bir ejderhadır. çekiştirirlerdi. 5- Ansızın Yahyâ'yı gözyaşı, hazan yaprağını nehre atmış gibi sürükleyip boğdu. Görenler ağladılar ebr-i nev-bahâra dönüp. Akıtdı yaşumımı yakdı nâr-ı lıicrânı. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız. Tutuldu mihr-i cemali bozuldı erkanı. 1) Divan: Yahya Bey divanını üç defa tertip etmiş olup her seferinde önemli değişiklikler yapmıştır. Aruzun ” Mefâilün feilâtün mefâilün feilün ” kalıbıyla yazılmıştır. Kanûnî Sultan Süleyman, Hayâlî Bey’e gösterdiği iltifatı Yahyâ Bey’den esirgeyince o da veziri Rüstem Paşa’nın himayesine girip Eyüp Vakfı mütevellisi oldu. Bu sırada Defterdar Çelebi'ye, sefer esnasında çekilen sıkıntı ve açlığı tasvir ile yiyecek ve para talebinde bulunduğu bir kaside sundu. Yalancımın kun bühtanı bugz-ı pinhânı shewckenko41. 5. Cihan padişahı olan Kanunî Sultan Süleyman Bu eserde Gencine-i Râz ve Kitâb-ı Usûl tarzında tertib edilmiştir. Dögündi kaldı hemân dâg-i hasret ile nücûm Hüzün ve keder hücumu Konya halkına karalar Vebalde koydular al ile Al-i Osmanı. Ay parçası gibi şehzade bath, babasının otağından 3. Divan'ında ne Selim'e bir mersiye ne de Kanûnî'ye bir cülûsiye vardır. Kitabın sonunda iyice ihtiyarlayıp belinin büküldüğünü, yazarken ellerinin titrediğini, ayrıca gözlük kullandığını belirtir. Süleymaniye Cami'sinin övgüsü eserin en dikkate değer tarafıdır. Kayseri: Erciyes Üniversitesi. Geçerler idi geçende o merd-i meydanı. Meded meded bu cihanım yıkıldı bir yanı hiddetten ateşe dönmüştü, yanında yürüyen adanılan da bir lâle tarlasını andırıyordu. kesinlikle tavsiye ederim. Divanının pek çok yerinde bilhassa kaside, musammat ve şehrengizlerde, ayrıca hamsesinde devrinin siyasi, içtimai ve askeri özelliklerini aksettiren çok kıymetli bilgiler vardır. (2014). Kendi döneminde gazel ve mesnevi sahasının güçlü temsilcilerinden sayılmıştır. Taşlıcalı Yahya Beğ'in Şehzade Mustafa Mersiyesi. Seferden dönüşte Kaplıca, Orhan Gazi ve Bolayır tevliyetleri ile İstanbul'daki Bayezid tevliyetleri buna eklendi. yüzyılda "Sebk-i Hindi" ile derinleşen Nâilî, Neşâtî, gibi şairlere yaklaştırıyor. İçkinin ve içki içenin aleyhinde dindar bir kişidir. Hem taga hem benefşe gibi bâga saldılar, 1- Aşk delisini lâle gibi dağa saldılar; hem dağa hem de menekşe gibi bağa saldılar. Fuzûlî'den sonra yüzyılın en üstün mesnevi sanatkarı sayılır. Yahya Bey devşirme olarak alınıp Acemi Oğlanlar Ocağı'na getirildi. 5. Tonandi ağlar ile nurdan menâra dönüp Arnavut asıllı Dukakin ailesinden olup kesin doğum tarihi ve yeri bilinmemektedir. Şehzade Mustafa Mersiyesi. Nitekim eserinin sonunda kimsenin eserinden bir şey almaksızın tamamını kendi buluşlarıyla yazdığını belirtmeye ihtiyaç duyar. Çünkü ecel eşkıyaları Mustafa Han'ı yakaladılar ve boğdular. olan o şehzade yok olup gitti. Hayatı Anadolu ve Rumeli'de bir savaştan ötekine koşmakla geçen Yahya Bey, Kanûnî'nin Viyana ve Alman seferlerinde bulundu. Ele aldığı meseleler çoğunlukla kendi hayatının ve müşahedelerinin mahsulü olup devrin genel manzarasına ışık tutmaktadır. Acemi Oğlanları Ocağı’nda eğitilerek yayabaşı ve ardından sipahi oldu. Yeniçeri Ocağı’nda iken öğrenme hevesi ve yeteneğiyle ocağın kâtibi Şehâbeddin Bey’in dikkatini çekti ve onun çırağı sıfatıyla birtakım mecburiyetlerden kurtuldu. 4. Bu şairler içerisinde en tanınmış mersiyeyi yazan Taşlıcalı Yahya ön plana çıkıyor. Felek o canibe döndürdi şâh-ı devrânı. Felek o canibe döndürdü şah-ı devranı. tutuştu, gözleri yaşlarla doldu. 2007© Türk Dili ve Edebiyatı Dersleri Kaynak Eğitim Sitesi | Tüm Hakları Saklıdır. In 1553, near Ereğli in Konya, Suleiman the Magnificent, whilst on a military campaign to Iran, and upon false information given to him from Grand Vizier Rüstem Pasha, had his first born, Prince Şehzade (Prince) Mustafa executed. Hayâlî Bey ile birlikte Kanûnî’nin Bağdat seferine katılan, bu sırada Fuzûlî ile görüşen Taşlıcalı Yahyâ “sâhib-i seyf ü kalem” sıfatına lâyık asker şairlerden olup “Şehzade Mustafa Mersiyesi” gibi devrin şartları gereği yazılması cesaret isteyen şiiri kaleme alacak kadar gözü pek ve korkusuz bir kişiliğe sahipti. s.343). çekilen bezden perde mânâsına gelir. Mesnevisinin konusunu bu menkıbeden; onun Kur'an-ı Kerim'de "Kıssaların en güzeli" halindeki hikayesinden ve Şark Edebiyatı'nda kendisinden önce Yusuf u Züleyha yazan tanınmış mesnevicilerin eserlerinden alan Yahya Bey bütün bunlara rağmen orijinal bir eser meydana getirmiştir. 2. Eser, Kıssa-i Yusuf'taki diğer hadiseleri de bulundurmakla birlikte bilhassa aşk ve ihtiras sahneleriyle dikkate değer bir sanat eseridir. 2. Dışa dönük, sinirli ve hırçın kişilikte olan Taşlıcalı Yahya Bey, Hayâlî'nin içe dönük mutasavvıf derviş mizacına uymayan ona aykırı denilebilecek bir karakter taşıyor. Zehirli bir yılan, yani cellâdın kemendi şehzadenin Rivayete göre Kanuni infaz sırasında orada bulunarak olayı izlemiş öldürülmesinden sonra başında yas tutmuştur. Yavuz Sultan Selim’in Çaldıran ve Mısır seferlerine katıldı. (Mecnûn, deli anlamı dışında Mecnûn anlamında da tevriyeli kullanılmıştır. Yaşadığı dönemde Fuzuli'den sonra en büyük mesnevi şairi olarak tanınmıştır. Fuzûlî’den sonra yüzyılın en üstün mesnevi sanatkarı sayılır. 1- Mecnûn-ı aşkı lâle gibi taga saldılar Taşlıcalı Yahya ya da Dukaginzâde Yahyâ, 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşamış Osmanlı askeri ve divan edebiyatı şairidir. Bu yoruma katılıyor musunuz? Zihî şehîd ü saîd ü zihî şeh-i mazlum. Altı nüshası karşılaştırılarak Mehmet Çavuşoğlu tarafından tenkitli basımı yapıldı. Rahmetli kaderi ne ise 2. Daha iyisi yok hakikaten. Kaynaklarda ölüm tarihi ile ilgili çeşitli bilgiler vardır. Yahya Bey, Necâtî Bey gibi önce zamanın padişahını (III. mâhı ince hayâl ile etdiler ma/'dûm. N'olaydı görmeye idi bu macerayı gözüm Yazuklar ana reva görmedi bu rayı gözüm. Yahya Bey kuvvetli bir Divan şairi olmakla birlikte Türk Edebiyatı'ndaki asıl yeri mesnevi sahasındaki ustalığı dolayısıyladır. İzvornik'te toprağa verilmiştir. Savaş sebebiyle Konya'da bulunan bir otağa çağrılan Şehzade Mustafa, yine kimi iddaalara göre olacaklardan haberdar olmasına karşın padişaha karşı gelmek istememesinden otağa gitmiştir, padişahı yerinde bulamaz ve üzerine atlayan iki cellatla müzadele ederek kurtulmaya başarır. boynuna hale gibi kuşandı. Şehzade Mustafa öldürüldükten sonra Hürrem Sultan'ın oğlu Şehzade Bayezid bazı politik ve askeri hatalar yaparak padişahın gözünden düşmüş ve daha sonra bizzat İran şahı tarafından öldürülmüştür. Bununla da yetinmeyerek Hayâlî'ye hakaretlerde bulunur. Taşlıcalı Yahya * A. Atilla Şentürk, Şehzade Mustafa Mersiyesi yahut Kanunî Hicviyesi, Enderun Kitabevi, s. 1-83. 4- Cânânı kalb-i âşıka sôfiyi Kâ'beye şehzade mustafa mersiyesi. Burada, bu Ayın ondördü gibi bilgili ve ilim denizinin tanışı Şehzade Mustafa Mersiyesi’nin Metaforik Açıdan İncelenmesi . otağ ve çadırları da karlı dağlara benziyordu. Yahya Bey'in elimizde bir Divan'ı bu divan içinde yer alan biri Edirne diğeri İstanbul hakkında iki şehrengizi ve beş mesneviden oluşan Hamse'si bulunmaktadır. Ve ölene kadar Mustafa'nın pişmanlığıyla yaşamıştır. Kapatıp daha sonra devam edebilirsiniz. Göründi halka dıraht-ı şükûfezâra dönüp 3. Yahya Bey'in mesnevicilikte en üstün tarafı İran'da yazılmış olan örneklerden aktarmayarak kendi buluş ve ilhamlarına bağlı kalmasıdır. Hürrem tarafından da zehirlenen Kanuni, kimi tarihçilere göre entrika olduğundan haberdar olmasına rağmen devletin bekâsı için, kimi tarihçilere görede haberdar olmadan kendi iktidarı için Şehzade Mustafa'nın öldürülmesini emretmiştir. Güşâde hatır idi şevk ile nehâra dönüp. Dini-ahlaki hikaye ve temsillerden oluşur. "Sebeb-i telif" bölümü kendi hayatını özeti, mürşidi Mehmet dede ile tanışması hamsesinin tamamlanışının hikayesini verir. Şehzâde Mustafa Mersiyesi (Taşlıcalı Yahyâ Beğ'in) Ahmet Atillâ Şentürk, keder ve öfke hisleriyle nazmedilerek aynı zamanda Kanunî için yazılmış bir hicviye hüv 3. (İslam Ans., 1997, C.13. According to most period testimonies (excluding Taşlıcalı Yahya Bey's "Şehzade Mustafa Mersiyesi"), Rüstem was considered one of the few state dignitaries who didn't take bribes. Şair ve asker olarak bağlı bulunduğu bu şanlı padişah adayına yapılan hile ve zulüm onu çileden çıkarmıştır. bend Yahya Bey’s work has been the most interesting and effective one among those elegies. Irakeyn Seferi dolayısıyla Kanûnî'ye sunduğu bir kaside de Hayâlî Bey ile kendisini mukayese edip padişahın ona iltifatından yakınır. 1. Dışarı çıkıncaya kadar bu zatın himmet ve kendi gayreti ile o zaman için lüzumlu bilgileri öğrendi. Türkçe kelimeleri aruza uydurmak için başvurulan tatsız imaleler onda yoktur. Bu durun aynı zamanda Türk Edebiyatı Tarihi'nde hiçbir şahsa nasip olmayacak kadar Şehzade Mustafa'ya mersiye yazılmasına sebep oldu. Her makalenin sonunda konu ile alakalı bir hikaye vardır. 4. Ancak elimizde böyle bir eser yoktur. 5. II. Cihânda bir kapudan geçmez olakim iki kat olmaz, I. bend alırken tereddüt dahi etmeyin. Tururdı şâh-ı cihan hiddet ile nâra dönüp Şehzade ise sevincinden güneş Ancak bu ikbal devri uzun sürmedi; Rumeli’de İzvornik sancağına sürülünce Yahyalı Akıncılar Ocağı’na katıldı ve bir daha İstanbul’a dönmedi. giydirdi. Şiirde kapalılık anlayışı onu ancak XVII. Kaynaklarda ailesine nisbetle Dukakinzâde, geldiği yerin taşlık bir bölge oluşundan dolayı da Taşlıcalı diye anılmıştır. Süleyman, Hürrem, Mustafa, Bayezid, Sarı Selim hepsi bir arada düşünülürse bu eserin kıymeti daha iyi anlaşılır. 5- Sevgilinin hançeri ile baş edebilecek bir can olsaydı, hemen karşılar, can atar, ona saygı gösterirdi. Bu olay üzerine yazılan mersiye ve Türkçe meali Adaleti ile ünlü padişah Kanuni Sultan Süleyman'ın bu şekilde bir karar alması hem şaşkınlık hem de büyük üzüntü yaşatmıştır. Kitabü't-Tarih-i Künhü'l Ahbar. Değişiklikleriniz taslak olarak tarayıcınıza kayıt edilir. Böylece birçok şair ve nâsirle tanışma imkanı buldu. Bu mersiye nedeniyle padişahın himayesini kaybeden sanatçı, Bosna taraflarına gitmiş, 1582’de Bosna’da ölmüştür. Bağdat'ın fethi sırasında İbrahim Paşa'ya takdim ettiği "livâ" redifli kasideyi de sonradan bazı değişiklerle Kanûnî'ye sunması bu hususu açıkça göstermektedir. Eyvahlar olsun! 5. Esasen Yahya Bey'in hemen bütün ederlerinde bu mahalli renk vardır. 1556′da Veliaht Şehzade Mustafa Bey haksız yere idam edildiği zaman orduda, yüksek rütbeli bir subaydı. Şehzâde yer yüzüne yığılıp kaldı ve aslı olan toprağa döndü. Şair, ahlak ve iman ötesine taşmayan, platonik bir aşkın değil daha çok beşeri bir aşkın insan ruhunda ve insan hayatında yarattığı arzu ve ihtiraslarını kısa fakat kuvvetli çizgilerle ve büyük ustalıkla göstermeye muvaffak olmuştur. 16.yüzyıl şairlerinden Taşlıcalı Yahya Efendi’nin mersiyesi, terkib-i bend nazım şekliyle oluşturulmuştur ve yedi benttir. Çeşitli konularda yazılan makaleler kırk bölüme ayrılmıştır. Rüstem Paşa 1555'te yeniden sadrazam olunca Yahya Bey'in talihi tersine döndü. Tolmadı gelmedi çünkim o mâh-pâre dönüp 3. PDF | On Jan 1, 2020, Bahadır Gülden published Taşlıcalı Yahya’nın “Bana” Redifli Gazelinin Şerhi | Find, read and cite all the research you need on ResearchGate Orijinal olmak için düşünce ve duygularını lafız ve mana sanatları ile perdelemek gayesine kapılma ve yapmacıklığa düşmez. A. yaşını akıttı, gönlümüzde ayrılık ateşi yaktı. Gök yüzünde birer yara gibi görünen yıldızlar “ŞEHZÂDE MUSTAFA MERSİYESİ”NİN METAFORİK AÇIDAN İNCELENMESİ 1. Bütün yanında bulunan yakınları darmadağın oldu. Bir gedâ cümle cihân mülkine sultân olsa. Hatâsı gayr-ı muayyen günâhı nâ-ma'lûm Taşlıcalı Yahya ve Şehzade Mustafa mersiyesi. Nihayet bölüğe çıktı ve pek çok sefere katılıp "Yayabaşı" rütbesini kazandı. Şiddetli Beyitlerle Sadrazam Damat Rüstem Paşa’ya, hatta Kanuni’ye çatan bir mersiye yazıp ordunun duygularını dile getirmiş, Rüstem Paşa’nın azline sebep olmuştur. Değişik konuları ele almış ve bunları yüzün üzerinde hikaye, temsil ve latife ile açıklamıştır. 4. Şiirde genellikle tam ve zengin uyak kullanılmıştır. Bu da şairin o dönemde devrin henüz büyük şairleri arasında yer edinecek kadar ilerlemediğini göstermektedir. Geçerler idi geçende o merd-i meydânı 2) Şâh u Gedâ: Eser, sevgili'de ilahi güzelliği görerek ona platonik bir aşkla vurulan Gedâ adlı biriyle Şâh adlı sevdiğinin hikayesidir. Divan Edebiyatı'nda büyük İran mesnevicisi Nizâmî'den beri beş mesnevi sahibi olmak Klasik Doğu romancılığının en sevgili ideallerindendir. son mânâyla ilgilidir). Kaynaklarda açıkça belirtilmemekle birlikte divanında bulunan "Su" redifli gazelden aynı redif ve kafiyedeki meşhur na'tın şairi Fuzûlî ile bu sefer esnasında tanıştığı muhakkaktır. Hilal Üzümcü . Kanûnî’nin Nahcivan seferi sırasında Konya Ereylisi yakınlarında oğlu şehzade Mustafa’yı katletmesi üzerine Yahya Bey’in yazdığı meşhur mersiye Rüstem Paşa ile aralarındaki bağı koparmakla kalmadı onu kendisine düşman yaptı fahrschul simulator kostenlos downloaden. Şehzade halka çiçek açmış bir ağaç gibi göründü, şehzade mustafa mersiyesi: taşlıcalı yahya bey tarafından kanuni'nin oğlu şehzade mustafa'yı katlettirmesi üzerine yazılmıştır. 2. 3- Aşık olmak demir dağı delip boynuna almak gibidir; eğer bu iş kolay olsaydı herkes âşık olurdu. dönüp gelmedi. Babasını göreceği için mutluluktan parlayan yüzü gündüzü andırıyordu. Gününden aldığı motif ve intibaları aşırı süse kapılmaksızın oldukça açık bir üslupla anlatmıştır. 05.01.2021. Bizzat kendisi Kemal-paşazâde'den ders okuduğunu, Kadri Efendiye üstadım dediğini ve Fenârizade Muhyiddin Efendi'den istifade ettiğini söylemiştir. Daha sonra gelen cellatları deviremez ve şehzadelerin öldürülmesinde kullanılan domuz bağırsağından halatla 38 yaşında boğularak öldürülür. Şehzade beyaz bir elbise giymiş, bu haliyle nurdan Divanında, mesnevilerinde kendinden bahsederken kahramanlığı ve savaşlarda gösterdiği kahramanlıklarla iftihar ettiğini belirtir. Burada ilim ve sanata olan hevesi ile tanındı. Zehîr-i hüsn melahat-zât pâkin gibi zât olmaz, 3- Ne gam uşşâkna gâhi vefâ gâhi cefâ etsin Bu cihanın bir yanı yıkıldı; [zira] ölüm eşkıyaları Şehzade Mustafa’yı yok ettiler. Dili sadedir. Hürrem Sultan ve damadı Damat Rüstem, Şehzade Bayezid'i tahta çıkarmak için saray da ve devlet erkânı içinde entrikalar yaratarak Şehzade Mustafa'nın Kanuni'yi devirerek tahta geçeceğini iddaa ederler. Bu sırada kendisi sipahi zümresine dahil olmuştu. Eserlerinin önsözlerinde bu hususu önemle belirtmektedir. asır Osmanlı şiirinin önde gelen temsilcilerinden olup divan ve hamse sahibi, mesnevi sanatkarı birinci sınıf bir şairdir. Arnavutluk'un ünlü Dukakin ailesine mensuptur. Kasidelerden ve kitabın yazılış sebebinden sonra İstanbul'a ait bir bölüm bir bölüm ile devam eder. Her kişi âşık olurdı eger âsân olsa. Dîvân'ında ve Hamse'sinin çeşitli yerlerinde Arnavutluk asıllı olmasından dolayı "sengistandan, taşlı yerden, taşlıktan" koptuğunu söyler. O Saadet ile hemân kurb-ı hazrete gitdi. Ferhâdı taşa Husrevi topraga saldılar. 5- Cân atar karşu çıkar izzet eder ey Yahyâ 6- Bir ejdehâ-yı dü-serdür bu hayme-i dünyâ 13Ahmet Atilla Şentürk, Yahya Bey’in Şehzade Mustafa Mersiyesi Yahut Kanuni Hicviyesi, Enderun Kitabevi, İstanbul, 1998. Şehzade Mustafa, Kanuni Sultan Süleyman'ın Hürrem Sultan'dan olmayan iki oğlundan biridir. Tolandı gerdenine hâle gibi mâr-ı semûm Bilhassa kasidelerinde onun savaşçı ruhunun ve askerlik mesleğinin tezahürleri hemen fark edilir. En yeni Taşlıcalı Yayha Beğ'in Şehzade Mustafa Mersiyesi kitapları, yazarları, kitap incelemelerini, kitaplardan alıntıları, yazarlardan sözleri, okurları listeleyebilirsiniz. 3- Bir demür tağı delüp boynına almak gibidür Kanuni fikir hürriyeti konularında bilinen büyük müsamahasını göstermiş, Rüstem Paşa’nın büyük ısrarlarına rağmen şairi idam ettirmemiştir. (İSLAM ANS.,1997, C.13. Padişahtan kendisi için bir şey istemeyip çocuklarının himayesini diledi. 5. Onun güneş gibi parlak olan yüzü battı ve maîyeti bozuldu. Şair, yeni sadrazam olan Semiz Ali Paşa'ya ve diğer devlet ricaline zaman zaman şiirler sundu ama umduğu ilgiyi göremedi. 3- Dünyânın gam bağını aşk eliyle alıp, âşıkın rûh doğanını uçmağa bıraktılar. Bana senden cüdâ olmak gibi müşkil memât olmaz, 2- Seni ben câna teşbiye etdim amma cândan â'lâsın Tohındı mihr-i cemâli bozuldı erkânı 1540'ta yazılmıştır. bir şehîd ve ne derece zulme uğramış bir sultândır! Arnavut asıllı olan sanatçı, devşirme olarak İstanbul’a gelmiş, yeniçeri ocağında eğitim görmüş ve yükselmiş bir şairdir. BÜYÜYENAY. Yıkıldı yer yüzine aslına rücû etdi Padişahın yanında o yiğidin sözü geçtikçe onu Doğrusu Padişah isyan çıkmaması için Rüstem Paşa'yı görevden aldı fakat askerin hislerine tercüman olan Yahya Bey'e dokunmadı. El öpmeğe yüridi mihr-i bî-karâra dönüp, 4. 4- Sevgiliyi âşıkın kalbine, sofuyu Kâbe'ye, kimini yakına, kimini ise uzağa saldılar. 6. Şehzade Mehmet kendi eceli ile öldükten sonra Hürrem Sultan için kendi oğlu Şehzade Bayezid'e tek rakip olarak Şehzade Mustafa … Bunların yanı sıra Taşlıcalı Yahya Bey, korkusuz ve atılgan bir karaktere sahiptir. taşlıcalı yahya bey tarafından yazılmıştır. Sonra onun cenazesini görenler yağmur yağdıran bahar bulutu gibi ağlasınlar. Taşlıcalı Yahya ya da Dukaginzâde Yahyâ, 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu 'nda yaşamış Osmanlı askeri ve divan edebiyatı şairidir. ya, şehzade hakkındaki hükmü doğru ve uygulanan cezayı adalete uygun görmedim. Murat) övdükten sonra Divan'ını Zigetvar'ın fethinde Rumeli Beylerbeyi olan Şemsî Ahmet Paşa'ya ithaf etmiştir. Kaynaklarda Yahyâ Bey’in ölüm tarihi ve yeriyle ilgili farklı kayıtlar bulunmakla birlikte 990 (1582) yılında yaşı doksanı aşmış olduğu halde vefat ettiği kabul edilmektedir. Yahya Bey, Yeniçeri Ocağı'na geçince buranın kâtibine çırak oldu ve onun sayesinde yeniçerilere uygulanan teklifattan muaf tutuldu. Son kasidesini Sigetvar seferi esnasında (1566) Kanûnî’ye sunan şair burada yaşının seksene ulaştığını belirtti ve padişahtan çocuklarını himaye etmesini istedi.